Przewlekła obturacyjna choroba dróg oddechowych, znana także jako RAO (od ang. recurrent airway obstruction), to poważne schorzenie dotykające konie, które bywa porównywane do ludzkiej astmy. Choroba ta najczęściej dotyka konie trzymane w stajniach oraz te, które na pastwiskach są narażone na wysokie stężenia pyłków, pleśni czy innych cząstek. RAO objawia się przewlekłymi i uciążliwymi epizodami trudności oddechowych, a jej przebieg może znacząco ograniczyć możliwości sportowe i użytkowe zwierzęcia.
Dziesięć faktów, które należy znać o RAO:
RAO wyróżnia się wyraźnymi epizodami trudności oddechowych, w czasie których koń wykazuje "pompowanie" boków, starając się oddychać.
Do najczęstszych objawów RAO należą przewlekły kaszel, wyciek z nosa, nietolerancja wysiłku i problemy z oddychaniem. Charakterystycznym objawem jest tzw.rynienka oddechowa-linia widoczna wzdłuż dolnej krawędzi żeber, spowodowana powiększeniem mięśni brzusznych przez nadmierną pracę oddechową.
Wyróżniamy dwa rodzaje RAO: typ związany ze stajnią oraz letnią pastwiskową obturacyjną chorobę dróg oddechowych (SPARAO).
Średni wiek wystąpienia choroby to 9-12 lat, przy czym wykazano, że istnieje skłonność genetyczna w niektórych populacjach koni.
Diagnoza RAO opiera się na historii, warunkach utrzymania i objawach klinicznych, wspomaganych dodatkowymi testami diagnostycznymi, takimi jak bronchoalweolarny płukanie (BAL), testy funkcji płucnej, radiografia klatki piersiowej w wybranych przypadkach oraz badania krwi (haptoglobina oraz SAA)
Konie z RAO związanym ze stajnią powinny przebywać na pastwisku, a ich dieta powinna opierać się na świeżej trawie i uzupełniana peletowaną paszą.
Konie z pastwiskowym RAO nie powinny być trzymane w tej samej budowli co kryta arena i powinny mieć zapewnione niskopyłowe środowisko stajenne.
Pełnowartościowa karma może zastąpić suszone pasze, ale kostki siana są dobrą niskoalergenną alternatywą.
RAO to choroba przewlekła, wymagająca dożywotniego zarządzania, w tym zmian środowiskowych i dietetycznych, a w ciężkich przypadkach również leczenia farmakologicznego, które bardzo często daje efekty co najwyżej nikłe.
Ciężkie lub długotrwałe przypadki RAO mogą wymagać stosowania leków rozszerzających oskrzela i kortykosteroidów, które muszą być przepisane przez weterynarza.
Stan zapalny w przebiegu RAO
Jak się okazuje (badanie), przewlekła obturacyjna choroba dróg oddechowych (RAO) u koni, nie jest jedynie schorzeniem izolowanym do układu oddechowego. Badania wykazały, że RAO może być związana z ogólnoustrojowym stanem zapalnym, który może przyczyniać się do rozwoju innych patologii lub nasilać już istniejące. Wspomniane wcześniej badanie ujawnia, że białka ostrej fazy (SAA) są zwiększone we krwi obwodowej koni z RAO. Szczególnie stężenie haptoglobiny w surowicy jest wyższe u koni w każdej fazie klinicznej choroby. W przeciwieństwie do białka C-reaktywnego (CRP), które nie jest dobrym markerem przewlekłych stanów zapalnych dróg oddechowych u koni, podwyższone stężenia haptoglobiny mogą wskazywać na obecność RAO nawet podczas remisji choroby.
Podsumowując, RAO jest związana ze zwiększonym stężeniem białek ostrej fazy, takich jak haptoglobina i SAA (amyloid A w surowicy). Jasno potwierdza to, że RAO obejmuje zmiany zapalne zarówno w fazie remisji, jak i zaostrzenia.
Współistniejący ogólnoustrojowy stan zapalny u koni z RAO może mieć kilka implikacji:
Układ immunologiczny: Długotrwały stan zapalny może prowadzić do dysregulacji odpowiedzi immunologicznej, co sprawia, że organizm staje się bardziej podatny na infekcje. Przewlekły stan zapalny może również przyczyniać się do rozwoju chorób autoimmunologicznych.
Stan układu krążenia: Systematyczne stany zapalne mogą wpływać na układ krwionośny, zwiększając ryzyko tworzenia się zakrzepów oraz innych zaburzeń krążenia, co może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak zakrzepica żył głębokich czy zatorowość płucna.
Metabolizm: Przewlekły stan zapalny może mieć wpływ na metabolizm, co może przekładać się na trudności w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i może być czynnikiem ryzyka w rozwoju insulinooporności.
Układ pokarmowy: Długotrwały stan zapalny może zakłócać prawidłową funkcję przewodu pokarmowego, prowadząc do problemów z wchłanianiem składników odżywczych i trawieniem, co może mieć wpływ na ogólny stan odżywienia i zdrowia koni.
Układ ruchu: Stan zapalny może przyczyniać się do rozwoju chorób stawów, takich jak osteoartritis, co jest szczególnie istotne u koni sportowych, gdzie każde pogorszenie funkcji ruchowej może oznaczać koniec kariery.
Stan psychiczny: Przewlekły ból i dyskomfort mogą wpływać na zachowanie konia, prowadząc do zmian w zachowaniu, depresji lub agresji.
Współistniejące schorzenia na tle zapalnym
W kontekście RAO, istnieje kilka schorzeń, które mogą rozwijać się równolegle lub być nasilane przez przewlekły stan zapalny:
Choroby skórne: Stan zapalny może nasilać istniejące choroby skórne lub przyczyniać się do ich rozwoju, ponieważ skóra jest bezpośrednio związana z układem immunologicznym.
Choroby przewodu pokarmowego: Takie jak wrzody żołądka czy kolka, które mogą być wynikiem lub nasilane przez stres oksydacyjny i dysbalans mikrobioty jelitowej spowodowany przewlekłym stanem zapalnym.
Zaburzenia metaboliczne: Takie jak zespół metaboliczny u koni, który może być związany z przewlekłym stanem zapalnym i może prowadzić do poważnych komplikacji, w tym laminitis (zapalenie rogu kopytowego).
Zarządzanie stanem zapalnym
Zarządzanie stanem zapalnym w RAO obejmuje zarówno leczenie podstawowej choroby dróg oddechowych, jak i wsparcie ogólnego stanu zdrowia:
Zmiany w środowisku: Zapewnienie niskopyłowego środowiska może pomóc w zmniejszeniu ogólnoustrojowego stanu zapalnego.
Suplementacja: Suplementy przeciwzapalne, takie jak kwasy omega-3, witamina E i inne przeciwutleniacze, mogą wspierać zdrowie ogólne i pomagać w zarządzaniu stanem zapalnym.
Leczenie farmakologiczne: Stosowanie leków przeciwzapalnych, takich jak kortykosteroidy, może być konieczne w ciężkich przypadkach, ale zawsze powinno odbywać się pod nadzorem weterynarza.
Zrównoważona dieta: Dieta bogata w naturalne przeciwutleniacze może pomagać w regulacji stanów zapalnych.
Zarządzanie RAO i współistniejących stanów zapalnych wymaga kompleksowego podejścia i często współpracy między weterynarzem, dietetykiem dla koni, a opiekunem zwierzęcia.
Preparaty Hempqualizer a RAO
W związku z efektywnym działaniem przeciwzapalnym, antyoksydacyjnym, uspokajającym oraz antyalergicznym składników preparatów Hempqualizer, sprawdzają się one znakomicie w celu łagodzenia objawów tego chronicznego schorzenia Poniżej link do case study koni naszych klientów cierpiących z powodu RAO. CASE STUDY
Comments