Kiedy coś po prostu nie jest w porządku, może pojawić się uczucie pustki w żołądku lub objawy fizyczne, takie jak rozstrój żołądka, pocenie się lub drżenie mięśni. U ludzi i koni stres może wywoływać wiele reakcji psychologicznych, od łagodnego lęku po wyniszczającą niemal panikę i ciężką depresję, a także zmniejszoną odpowiedź immunologiczną, która może wywoływać choroby. Długotrwały stres może powodować wrzody, zaburzenia mięśniowo-szkieletowe, nieregularności rytmu serca i wywoływać wiele urazów psychologicznych. Długotrwałe narażenie na stres może negatywnie wpływać na produkcję niezbędnych hormonów potrzebnych do trawienia, metabolizmu, reprodukcji i wzrostu. Zminimalizowanie stresu tworzy zdrowsze środowisko, zmniejsza liczbę chorób i zmęczenia oraz pomaga utrzymać poziom wydajności. Jeśli chodzi o nasze konie, zmniejszenie stresu chroni również naszą inwestycję.
Zdefiniowanie stresu w imieniu naszych koni wymaga zrozumienia różnych rodzajów stresorów i ich indywidualnego wpływu na konia. Studiując raporty medyczne na ten temat, można się wiele dowiedzieć, z których najważniejszym jest to, że ci, którzy przeprowadzili niezliczone testy w celu określenia stresorów koni, odkryli to, co doświadczeni koniarze już wiedzieli - konie reagują na stres w podobny sposób jak ludzie i cierpią z powodu podobnych jego skutków.
Każdy koń ma klaustrofobię, niektóre po prostu ukrywają to lepiej niż inne; wiele koni internalizuje swój niepokój, sprawiając, że wierzymy, że podróżowanie nie jest dla nich niczym wielkim. Najczęściej postrzeganym stresorem dla koni w transporcie jest oczywiście faza załadunku, ale separacja od członków stada, nieznane dźwięki, podwyższony poziom hałasu, zakłócony harmonogram, zmiany jedzenia i wody, zamknięcie i skrępowanie - wszystko to wywołuje u koni reakcje stresowe. Właściwe szkolenie koni, tworzenie planu załadunku, korzystanie z odpowiednich pojazdów oraz prawidłowe techniki jazdy i obsługi są również łatwymi do kontrolowania czynnikami, które razem tworzą mniej stresujące doświadczenie dla naszych końskich przyjaciół.
W przeciwieństwie do tego, w co wielu może wierzyć, stres często się kumuluje, co oznacza, że im częściej koń jest narażony na stresującą sytuację, tym trudniej jest mu sobie z nią poradzić. Podczas gdy pewny siebie koń będzie opierał się na udanych doświadczeniach i za każdym razem zwiększał swoją pewność siebie, bardziej nerwowy koń może po prostu traktować każdą próbę jako kolejną okropną rzecz, którą robi mu człowiek. W końcu nerwowy koń nie może już dłużej radzić sobie ze stresem i odmawia w pierwszej próbie kontrolowania sytuacji. Często błędnie interpretujemy to jako krnąbrność i zmuszamy do działania, dodając w ten sposób kolejną cegłę do muru, w który będziemy uderzać za każdym razem; cykl przyczynowo-skutkowy rozwija się wykładniczo, aż koń albo rozwinie wady, albo stanie się nie do opanowania. Przewidywalnym rezultatem jest to, że koń zostaje oznaczony jako "zły", a my odpowiednio zwiększamy "trening". Jednak rozpoznając poszczególne czynniki stresogenne, możemy pomóc koniowi je przezwyciężyć i wykorzystać tę wiedzę, aby poczynić jeszcze większe postępy w budowaniu pewności siebie, a ostatecznie zaufania.
Ważne jest, aby zwracać uwagę na to, na co koń reaguje i w jaki sposób. Zapieraniu przy wejściu do przyczepy może być po prostu spowodowane tym, że oczy konia potrzebują czasu, aby dostosować się do słabszego światła wewnątrz przyczepy. Nie pozwalając na ten prosty krok, możemy podnieść poziom stresu konia, sprawiając, że kolejny stresor będzie trudniejszy do zniesienia. Idealne środowisko transportowe dla konia to takie, które ma komfortową temperaturę, zapewnia odpowiednią wentylację i podłoże, jest wolne od nadmiernego hałasu i jak najdokładniej naśladuje normalną rutynę konia.
Nasze zachowanie może bezpośrednio wpływać na stres odczuwany przez konie. Jeśli spokojnie prowadzimy konia, będzie on odbierał wskazówki od nas. Jeśli jesteśmy spięci lub niecierpliwi, koń wyczuje nasz niepokój. Podczas załadunku, jeśli zaprezentujemy się koniowi jako mniej niż pewny siebie przywódca, będzie on znacznie mniej skłonny do podążania za nami.
Podczas przejazdu nasza jazda ma znaczący wpływ na poziom stresu konia. Złe techniki jazdy są częstym czynnikiem stresogennym i ostatecznie powodem, dla którego wiele koni ma problemy z podróżowaniem. Niebezpieczne warunki są równie ważne do rozważenia - nierówne drogi, zła pogoda, opóźnienia, ruch uliczny, a nawet pora dnia mogą sprawić, że podróż będzie trudniejsza do zniesienia dla konia.
Skutki stresu związanego z transportem mogą nadal wpływać na konia długo po zakończeniu podróży, dlatego ważne jest, aby pozwolić koniowi odpocząć przez okres co najmniej równy okresowi samej podróży po przyjeździe. Im dłuższa podróż, tym więcej "czasu na dekompresję" jest potrzebne. Okres odpoczynku pozwala koniowi zregenerować się nie tylko po stresie związanym z podróżą, ale także po zmęczeniu. Znaczenie tego okresu odpoczynku jest nie do przecenienia, ponieważ wpływa on na zdrowie i ogólne samopoczucie, wydajność, reprodukcję, wzrost i zdolność układu odpornościowego do radzenia sobie z infekcjami i chorobami.
Jakość powietrza i stres termiczny
Istnieje kilka czynników środowiskowych, które należy wziąć pod uwagę dla dobra konia podczas transportu, takich jak temperatura i jakość powietrza, środowisko fizyczne (podłoga i ściółka, oświetlenie, dostosowanie jednostki do koni na pokładzie i czystość), plan załadunku (łączenie kompatybilnych koni razem lub rozdzielanie niekompatybilnych koni i rozmiar boksu), a nawet planowanie podróży w celu zminimalizowania stresu związanego z nieznanym otoczeniem. Czystość przyczepy zapewnia zdrowsze środowisko dla przebywających w niej koni. Obornik rozsiewa bakterie, mocz wydziela toksyczny amoniak, a kurz pochodzący z wysuszonego obornika może łatwo przeciążyć funkcje oczyszczające układu oddechowego konia.
Jakość powietrza jest zawsze głównym problemem, ale często pomijanym lub źle rozumianym. Wentylacja jest ważna podczas transportu, a warunki sezonowe będą dyktować, w jaki sposób utrzymamy akceptowalną jakość przepływu powietrza przez przyczepę. Wywietrzniki dachowe powinny być najczęściej otwarte w kierunku tyłu jednostki; w tym kierunku działają one jako punkty wylotowe, pozwalając na ucieczkę powietrza wewnątrz przyczepy. Przy otwartych oknach bocznych zapewnia to stały przepływ powietrza przez przyczepę podczas jazdy. W wyjątkowo ciepłe dni otwarcie otworów wentylacyjnych na dachu do przodu odwróci do pewnego stopnia przepływ powietrza i wtłoczy więcej świeżego powietrza do przyczepy, ale spowoduje to również turbulencje wewnątrz, co może skutkować większą ilością zanieczyszczeń i kurzu, które konie mogą wdychać lub które mogą dostać się do ich oczu. Zwykłe zwilżenie ściółki i lekkie spryskanie siana zwykle pozwala kontrolować większość zanieczyszczeń unoszących się w powietrzu.
Stres termiczny to po prostu to, czego doświadcza ciało, gdy temperatura wzrasta lub spada poza normalny zakres. Starsze i bardzo młode konie są najbardziej podatne na stres termiczny, ponieważ często nie są w stanie regulować własnej ciepłoty ciała poza niewielkimi zmianami. Kontrola temperatury to kolejny temat, który wydaje się być zagadką dla wielu ludzi; wynika to przede wszystkim z prostego niezrozumienia fizjologii i metabolizmu konia. Konie czują się komfortowo w szerszym zakresie temperatur niż ludzie (od -1 do 20 stopni Celsjusza lub od 30 do 70 stopni Fahrenheita), więc to, co dla nas może wydawać się chłodne, jest w sam raz dla Dobbina. Koński "termostat", który kontroluje szereg funkcji regulujących temperaturę, jest dość niezwykły. Maleńkie mięśnie tuż pod skórą mogą zmieniać kąt mieszków włosowych, pozwalając im podnieść łodygę włosa, aby uwięzić pod nią izolujące powietrze, minimalizując w ten sposób utratę ciepła. Gdy temperatura otoczenia wzrasta, łodyga włosa układa się płasko przy skórze, aby ułatwić rozprowadzanie ciepła przez skórę. Kocowanie przerywa tę funkcję, a koń nie może już samodzielnie dostosowywać się do zmian temperatury. Przemiany metaboliczne mogą być również regulowane w celu zwiększenia lub zmniejszenia produkcji ciepła w razie potrzeby, pod warunkiem, że koń ma wystarczającą ilość paszy i wody, aby to zrobić. W przeciwieństwie do popularnego mitu, ziarno i inne pasze treściwe nie pomagają koniowi się rozgrzać; więcej ciepła jest generowane przez trawienie paszy objętościowej. Jeśli chcesz pomóc koniowi w utrzymaniu ciepła, zwiększenie dawki siana znacznie lepiej podsyci piec niż ziarno.
Konie mogą doświadczać znacznie wyższych i niższych temperatur podczas transportu, niż nam się wydaje. Istnieje wiele czynników wpływających na temperaturę wnętrza przyczepy dla koni, w tym rozmiar, wentylacja, liczba koni na pokładzie i to, czy są one okryte derką, temperatura otoczenia i wilgotność. Właściwości izolacyjne samej przyczepy zależą od materiałów użytych w jej konstrukcji, takich jak gołe metalowe ściany lub te wyłożone gumową matą, metalowe podłogi w porównaniu z drewnianymi deskami, a nawet kolor zewnętrzny może mieć znaczący wpływ na temperaturę wewnątrz. Warianty te komplikują sprawę tak, że nie ma jednej właściwej odpowiedzi dla wszystkich sytuacji. Podczas dłuższych podróży mogę zdejmować i/lub wymieniać koce, gdy wymaga tego temperatura. Przy wystarczającej ilości paszy i wody, koń może radzić sobie z umiarkowanym zimnem bardziej efektywnie niż z nadmiernym upałem. Należy pamiętać o zmianach pogody i w razie potrzeby dostosowywać wentylację, derki, paszę i wodę.
Zamknięcie, spętanie i nowe środowiska
Nawet dla najbardziej doświadczonego wojownika drogowego, wystarczy przejażdżka w innej przyczepie lub podróż z nieznanymi końmi, aby sprezentować mu stresujące doświadczenie. Agresywne konie mogą sprawić, że nawet stosunkowo krótka podróż będzie nieprzyjemna dla innych, poprzez niewiele więcej niż groźny język ciała; bardzo płochliwe konie mogą czuć się zagrożone w obecności nieznanych koni. Wiązanie koni w takiej sytuacji nasila ich obawy i potęguje odczuwany przez nie stres-szczególnie w przypadku koni nieprzyzwyczajonych do krępowania. Doświadczenia takie jak to mogą utrudnić przyszłe wysiłki, pozostawiając nas zastanawiających się, dlaczego dotychczas spokojny podróżnik nagle odmawia załadunku.
Odmowa załadunku rzadko jest problemem, ale częściej objawem prawdziwej przyczyny. Konie nigdy nie zapominają, wszystko z czym się spotykają jest zapisywane, więc gdy koń w tajemniczy sposób odmawia wykonania zwykłego zadania, cofnij się i spójrz na to, co wydarzyło się ostatnim razem. Może to być wydarzenie, które wydawało się nieistotne, ale dla konia może być wystarczające, aby uzasadnić reakcję walki lub ucieczki.
Zamknięcie samo w sobie nie jest często powodem do niepokoju dla konia, ale transport luzem nie zawsze jest bezpieczną opcją, chyba że można ufać, że koń nie będzie próbował uciec lub wykorzystać wolności do niepokojenia sąsiedniego konia. Konie muszą opuścić głowę do punktu równego lub nieco niższego niż kłąb, aby wydalić zanieczyszczenia z dróg oddechowych. Używają również głowy i szyi do utrzymania równowagi, więc niespętany koń jest znacznie mniej zestresowany niż ten, który jest skrępowany. Można przywiązać konia podczas załadunku i rozładunku, aby upewnić się, że wszyscy pasażerowie zachowują się dobrze, ale po wyruszeniu w drogę można zdjąć uwiązy by zapewnić jak najwięcej swobody. Jak nauczyła się większość doświadczonych koniarzy, próba powstrzymania zdenerwowanego konia zwykle zwiększa jego niepokój, często pogarszając złą sytuację.
Faza załadunku może być szczególnie szkodliwa dla takich koni, chyba że pozwolimy im działać we własnym tempie. Pośpieszanie ich lub używanie siły do załadunku, a następnie trzaskanie drzwiami, zanim zdążą uciec, przygotowuje grunt pod niezwykle stresującą podróż, ponieważ ich strach jest już wzbudzony, zanim koła w ogóle zaczną się toczyć. Cierpliwość, konsekwencja i spokojna postawa to najlepsze rzeczy, jakie możemy zaoferować naszym koniom w każdej chwili, ale są one kluczowe, jeśli chodzi o nauczanie; a my uczymy nasze konie w każdej chwili, gdy jesteśmy z nimi. One również bardzo pilnie starają się nas uczyć, więc słuchaj!
Nowe środowiska wywołują u koni szereg reakcji, od ostrożnej ciekawości po charakterystyczne płoszenie się lub płochliwość. Segregacja lub oddzielenie od członków stada może być prawdopodobnie jednym z najbardziej stresujących czynników związanych z transportem. Trzymanie koni w parze na drodze nie zawsze jest wykonalne lub praktyczne, ale używałem własnych koni do towarzyszenia innym, o których wiedziałem, że mogą skorzystać z towarzystwa, a różnica jest wymierna! Za każdym razem, gdy widzę konia, który może źle zareagować na stres związany z rozłąką, podejmuję kilka środków ostrożności w jego imieniu - staram się rozładować go jako pierwszego, a następnie tak szybko, jak to możliwe, jego towarzysza (towarzyszy) podróży; staram się nie pozostawiać go bez opieki przez dłuższy czas, ponieważ nawet nasza własna obecność może pomóc uspokoić niespokojnego konia; jeśli miejsce postoju lub przetrzymywania znajduje się w pewnej odległości od miejsca rozładunku, poprowadzę dwa konie razem, aby mogły skorzystać z wzajemnego wsparcia. W razie potrzeby skorzystam z pomocy innego opiekuna, jeśli uznam, że bezpieczeństwo moje lub konia może być zagrożone. Spędzę również kilka dodatkowych minut ze zestresowanym koniem, gdy już zostanie odstawiony, aby monitorować jego zachowanie i pomóc mu się uspokoić.
Poniżej przedstawiamy kilka prostych sposobów na zmniejszenie stresu związanego z transportem.
Zdrowy koń ma większe szanse na przetrwanie stresu związanego z transportem, niż koń z chorobą lub innymi problemami zdrowotnymi.
Nie przywiązuj konia, chyba że jest to absolutnie konieczne; transportuj luzem w boksach, gdy tylko jest to możliwe.
Swobodny dostęp do siana i wody podczas całej podróży pomaga zmniejszyć stres. Zapewnij wysokiej jakości siano, wolne od pleśni i kurzu oraz zadbaj o to, by oferowana woda była czysta i łatwo dostępna dla konia.
Częste postoje pozwalają koniowi odpocząć zmęczonym mięśniom i mogą pomóc zmniejszyć ogólne skutki stresu. Postoje powinny być na tyle długie, aby koń mógł poczuć się na tyle bezpiecznie, by przyjąć pozycję do oddania moczu i mieć czas na napicie się. Nie martw się, jeśli koń nie pije na pierwszych kilku postojach; ja nie martwię się o picie, dopóki nie będziemy w drodze przez osiem godzin lub dłużej.
Wentylacja jest ważna przez cały czas, ale latem ma kluczowe znaczenie. Poeksperymentuj z własnym sprzętem, aby określić, jak najlepiej zapewnić stały dopływ świeżego powietrza do przyczepy podczas jazdy i jak zwiększyć przepływ powietrza na postojach. Zmniejsz ilość pyłu unoszącego się w powietrzu, zwilżając ściółkę lub zamgławiając worki z sianem. Niewskazane jest podróżowanie z opuszczanymi oknami w pozycji otwartej w przyczepach kątowych. Może to być bardzo niewygodne dla koni, a także narażać je na zwiększone ryzyko obrażeń spowodowanych latającymi odłamkami. Jak już wcześniej wspomniano, nigdy nie należy podróżować z otwartymi zarówno opuszczanymi oknami, jak i kratami lub ekranami, umożliwiając koniowi wyciągnięcie głowy i szyi z przyczepy podczas jazdy.
Gorączka transportowa rzadko objawia się natychmiast po transporcie; objawy obejmują depresję, letarg, brak apetytu lub pragnienia, a także wydzielinę z nosa i kaszel. Jeśli u konia wystąpi którykolwiek z tych objawów po długiej podróży, należy natychmiast skontaktować się z weterynarzem.
Konie o specjalnych potrzebach mogą wymagać dodatkowych rozważań. Przed podróżą należy omówić wszelkie wyjątkowe okoliczności z kompetentnym weterynarzem koni.
Poza oczywiście powyższymi, polecamy ze swojej strony stosować na 3-40 minut 1 ml Hempqualizer+, który znakomicie wycisza i znacznie ogranicza stres konia, związany z transportem.
Comments